
در سالهای اخیر، فناوری اطلاعات، ابعاد زندگی انسان را دستخوش تحول ساخته و به تبع آن امنیت فضای تبادل اطلاعات نیز اهمیت ویژهای یافته است. تلاش جهت ایجاد و حفظ سطوح امنیتی بالا به خصوص در سیستمهای مخابراتی سازمانهای اطلاعاتی، نظامی و امنیتی از اهمیت زیادی برخوردار است. در سیستمهای مخابراتی فرض بر آن است که افراد غیر مجاز سعی در تخریب، جعل و شنود پیامهای در حال مخابره دارند. یکی از مباحثی که در مقوله امنیت اطلاعات حائز اهمیت است، علم رمزشناسی میباشد که از طریق آن سعی میشود تا حد ممکن از اخلال افراد غیر مجاز ممانعت گردد.
با توجه به کلیه آسیبهایی که اخلالگر میتواند وارد آورد، یک سیستم امنیتی باید چهار جنبه اساسی را برآورده سازد که عبارتند از: درستی دادهها، احراز اصالت موجودیتها، محرمانگی دادهها و انکارناپذیری. درستی دادهها به مفهوم اطمینان از عدم تغییر پیام در حال مخابره میباشد. احراز اصالت موجودیتها به این معناست که طرف گیرنده بتواند از صحت هویت فردی که خود را فرستنده پیام معرفی کرده است، اطمینان حاصل نماید. محرمانگی دادهها یعنی در حین مخابره، فردی غیر مجاز قادر به پی بردن به محتوای پیام نباشد و انکارناپذیری یعنی فرستنده پیام نتواند منکر ارسال پیام شود. در طراحی سیستمهای رمز، بسته به کاربرد سیستم، سعی در برآورده ساختن یک یا چند هدف مزبور میشود.
تاریخ دقیقی برای آغاز رمزشناسی ثبت نشده است ولی شروع آن به عنوان یک علم از مقاله شانون آغاز گردید. او با تعریف یک مدل ریاضی مناسب، شرط لازم برای داشتن یک سیستم با امنیت کامل را ارائه نمود. بعد از آن رمزشناسی به صورتی کاملاً علمی در دو شاخه رمزنگاری و رمزشکنی یا تحلیل رمز رشد نمود. در رمزنگاری سعی میشود تا سیستمی طراحی گردد که اهداف مختلف امنیتی، سرعت و پیادهسازی را برآورده سازد. در مقابل در رمزشکنی سعی بر آن است تا به طریقی به امنیت سیستم مورد نظر خلل وارد شود و پارامترهای مخفی آن به صورتی فاش شود و یا اطلاعاتی از متن پیام حاصل گردد. این دو شاخه کاملاً به هم مربوط هستند و پیشرفت در یک شاخه منجر به تلاش جهت پیشرفت در شاخه دیگر میشود.